درباره سرطان ریه چه می دانید؟
سرطان ریه بیماری است که در آن سلولهای ریه، به صورت غیر قابل کنترل شروع به تقسیم کرده و در نهایت توده حاصله موجب کاهش توانایی نفس کشیدن و مرگ می شود. بنابراین تشخیص زودهنگام می تواند فرد را قبل از پیشرفت بیماری، وارد مسیر درمان نماید.
با این وجود، شناسایی سرطان ریه در مراحل اولیه آن ممکن است دشوار باشد، زیرا ممکن است علائم آن ، مشابه عفونت تنفسی بوده و یا حتی نشانه ای نداشته باشد.
در این مقاله به توضیح ماهیت سرطان ریه، چگونگی تشخیص علائم و نحوه درمان قبل از اینکه تبدیل به یک عامل تهدید کننده زندگی شود، می پردازیم.
سرطان ریه چیست؟
به طور کلی سرطان ، نتیجه جهش سلولی است. معمولا سلول ها در یک مرحله خاص از چرخه زندگی خود می میرند، که نقاط کنترل نامیده می شوند، تا از رشد بیش از حدشان جلوگیری شود. در سرطان این نقاط کنترل آسیب دیده و رشد بیش از حد سلول ها منجر به رشد تومورها و اثرات زیان بار می شود. سرطان ریه نیز از این قاعده مستثنی نیست.
پزشکان، از روی نمای میکروسکوپی، سلولها سرطان ریه را به دو نوع دسته بندی می کنند: سلول کوچک (small cell) و سلول غیرکوچک (non-small cell). سرطان غیرکوچک (non-small cell) شایعتر است.
هر کسی می تواند به سرطان ریه مبتلا شود، ولی سیگار کشیدن و قرار گرفتن در معرض دود سیگار می تواند ریسک بروز این بیماری را افزایش دهد. سرطان ریه می تواند به دنبال قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی استنشاقی و یا دیگر سموم نیز ایجاد شود حتی اگر این مواجهه مربوط به سالها قبل باشد.
علائم سرطان ریه
متاسفانه سرطان ریه در بسیاری از افراد، تا زمانی که به مراحل پیشرفته نرسیده است، علامتی ندارد.
با این حال، برخی افراد ممکن است علائمی را مشاهده کنند برای مثال:
- کاهش اشتها
- تغییر صدای ، مثلا خشونت صدا
- عفونت های مکرر ریه ، مانند برونشیت یا پنومونی
- سرفه طولانی مدت که به تدریج بدتر می شود
- تنگی نفس
- سردرد غیرقابل توجیه
- کاهش وزن
- خنک شدن
تشخیص سرطان ریه
زمانی که پزشک ، ضایعه مشکوکی را در غربالگری شناسایی می کند یا زمانی که فردی علامتی را نشان می دهد که می تواند نشانه سرطان ریه باشد، آزمایش های تشخیصی متعددی در مراحل بعدی وجود دارد.
برخی از این آزمایشات عبارتند از:
تصویربرداری: اسکن کامپیوتری (CT) و اسکن توموگرافی انتشار پوزیترون (PET)، می توانند بافت سرطانی شده ریه را نشان دهند. اسکن استخوان نیز می تواند انتشار سرطان به استخوان را نشان دهد. پزشکان از این اسکن ها برای پیگیری روند درمان و یا آگاه شدن از بازگشت بیماری پس از درمان استفاده می کنند.
نمونه برداری از بافت: زمانی که پزشک یک ضایعه مشکوک در ریه پیدا می کند ممکن است توصیه نماید که نمونه ای از بافت آن ناحیه جهت بررسی از بابت وجود سلول های سرطانی برداشته شود.
روش های مختلفی برای نمونه برداری بافت وجود دارد که به محل ضایعه بستگی دارد.
برای مثال وقتی پزشک برونکوسکوپی (ابزار مخصوص نازک و دارای نور که در انتهای آن یک دوربین وجود دارد و وارد نای و مجاری هوایی می شود) انجام دهد می تواند ضمن مشاهده ضایعه از طریق این ابزار ، از نواحی مشکوک نمونه برداری هم بکند.
در تومورهای دور از دسترس، جهت برداشتن نمونه از بافت ریه، ممکن است نیاز به روشهای جراحی مانند توراکوسکوپی یا عمل جراحی با استفاده از توراکوسکوپ باشد.
همچنین پزشک می تواند برای بررسی وجود سرطان ریه به انجام آزمایش خلط یا آزمایش خون توصیه نماید.
پزشک از این اطلاعات در جهت تعیین نوع سرطان ریه و میزان پیشرفت بیماری، استفاده می کند.
اهمیت تشخیص زودهنگام
تشخیص زودهنگام سرطان ریه ، می تواند نجات دهنده زندگی باشد. زیرا سلولهای سرطانی ریه می توانند قبل از اینکه پزشک آنها را در ریه ها تشخیص دهد، به نقاط دیگر بدن بروند که اصطلاحا به آن متاستاز گفته می شود و درمان بیماری را بسیار سخت کنند.
گاهی اوقات ممکن است پزشک جهت بررسی وجود سرطان ریه، به فرد توصیه کند تست های غربالگری انجام دهد که با استفاده از CT با اشعه کم انجام می شود. همه افراد به طور عام کاندید انجام غربالگری نیستند، اما انجام این تست ها در افراد مستعد می تواند پزشکان را در شناسایی سریعتر سرطان ریه کمک کند.
- طبق بررسی های انجمن ریه آمریکا، افرادی که ممکن است مستعد انجام غربالگری از نظر سرطان ریه باشند، کسانی هستند که:
- بین ۵۵ تا ۸۰ سال سن دارند.
- سابقه سیگار کشیدن به میزان یک پاکت سیگار در روز ، برای ۳۰ سال یا دو پاکت سیگار در روز ، به مدت ۱۵ سال را دارند.
- در حال حاضر سیگار می کشند یا سیگار را در ۱۵ سال گذشته ترک کرده اند.
این مقاله ادامه دارد …
آشنایی با سرطان ریه (قسمت دوم)
منبع: medicalnewstoday
مترجم: فاطمه حسن لو
پزشک مشاور: دکتر فرامرز کریمیان
